Ótímabundin niðurfelling bótaréttar felld úr gildi. 40 bótadaga niðurfelling ákvörðuð í staðinn.
Nr. 67 - 2003
Úrskurður
Hinn 22. ágúst 2003 kvað úrskurðarnefnd atvinnuleysisbóta upp svohljóðandi úrskurð í máli nr. 67/2003.
Málsatvik og kæruefni
1.
Úthlutunarnefnd atvinnuleysisbóta nr. 1 fyrir höfuðborgarsvæðið ákvað á fundi sínum þann 14. júlí 2003 að K skyldi sæta ótímabundinni niðurfellingu bótaréttar með fyrirvara um vinnu í samfellt sex vikur sbr. 4. tölul. 5. gr. laga um atvinnuleysistryggingar nr. 12/1997. Ákvörðun úthlutunarnefndar var byggð á því að K hefði þann 1. nóvember 2002 misst rétt til atvinnuleysisbóta í 40 bótadaga þar sem hún hefði sagt upp starfi sínu hjá X. Þann 13. júní 2003 hafi hún síðan hafnað tilboði um atvinnu hjá Z. Að mati úthlutunarnefndar atvinnuleysisbóta er hér um ítrekun að ræða í skilningi 4. tölul. 5. gr. laga um atvinnuleysistryggingar og er því beitt ótímabundinni niðurfellingu bótaréttar.
2.
K kærði framangreinda ákvörðun til úrskurðarnefndar atvinnuleysisbóta með bréfi dags. 23. júlí 2003. Í bréfi sínu segist hún vera að leita sér að framtíðarvinnu frá kl. 8-14 þar sem það er í samræmi við þann tíma sem börn hennar eru í leikskóla. Henni hafi þann 13. júní verið boðið tímabundið starf í einn mánuð í sumar frá kl. 9-13 í Grafarvogi. Hún hafi reynt að útskýra fyrir ráðgjafa svæðisvinnumiðlunar að þetta gæti ekki gengið þar sem leikskólar í Kópavogi loka í 4 vikur á sumrin á þeim tíma sem þessi vinna var í boði. Einnig hafi hún sagt að þessi vinna væri of langt frá heimili sínu þar sem hún byggi í Kópavogi og væri bundin við að ferðast með strætisvagni. Hún hafi vinnu í sigtinu sem sé í sínu fagi en hængurinn sé bara sá að sú vinna verði líklega fyrst laus um áramót, en það muni skýrast betur í haust. Hún biður um endurskoðun á ákvörðun úthlutunarnefndar um ótímabundna synjun bótaréttar núna.
Niðurstaða
1.
Réttur til atvinnuleysisbóta samkvæmt lögum um atvinnuleysistryggingar nr. 12/1997 er hvort tveggja háður því að bótaþegi sé atvinnulaus og í atvinnuleit en í síðara skilyrðinu felst að hann geti tekið tilboði um vinnu fyrirvaralaust þegar hún býðst, sbr. 6. tölul. 2. gr. laga um atvinnuleysistryggingar. Skilyrði laga um atvinnuleysistryggingar um virka atvinnuleit bótaþega kemur einnig fram í 1. gr. reglugerðar um greiðslu atvinnuleysisbóta nr. 545/1997 en þar segir orðrétt: Til að eiga rétt á atvinnuleysisbótum þarf umsækjandi í atvinnuleit samkvæmt 1. gr. laga um atvinnuleysistryggingar að uppfylla eftirfarandi skilyrði:
a. Að vera reiðubúinn til að ráða sig til allra almennra starfa, enda sé vinnan heimil að lögum og laun fyrir hana og starfskjör í samræmi við 1. gr. laga um starfskjör launafólks og skyldutryggingu lífeyrisréttinda, nr. 55/1980.
b. Að vera fullfær til vinnu.
c. Að fylgja starfsleitaráætlun sem gerð hefur verið á vegum svæðisvinnumiðlunar, sbr. 15. gr. laga um vinnumarkaðsaðgerðir, eða skrá sig vikulega hjá svæðisvinnumiðlun/skráningaraðila.
Samkvæmt 1. mgr. 13. gr. laga um atvinnuleysistryggingar veldur það missi bótaréttar að neita starfi sem býðst fyrir milligöngu svæðisvinnumiðlunar eða á annan sannanlegan hátt, enda sé vinnan heimil að lögum og laun fyrir hana og starfskjör öll í samræmi við 1. gr. laga um starfskjör launafólks og skyldutryggingu lífeyrisréttinda nr. 55/1980. Samkvæmt 5. mgr. 13. gr. gilda um missi bótaréttar samkvæmt greininni að öðru leyti ákvæði 4. tölul. 5. gr. laganna.
Í 4. tölulið 5. gr. laganna segir, sbr. 1. mgr. að [...] einstaklingar eigi ekki rétt á atvinnuleysisbótum sem hafa sagt starfi sínu lausu án gildra ástæðna eða misst vinnu af ástæðum sem þeir sjálfir eiga sök á. Réttur til bóta samkvæmt þessum tölulið fellur niður í 40 bótadaga í fyrsta sinn og skerðist bótatímabil sem því nemur. Missi maður aftur rétt til bóta öðlast hann ekki bótarétt að nýju, nema hann sanni að hann hafi stundað vinnu í samfellt sex vikur eftir að hann missti bótaréttinn.
2.
Fyrir liggur í máli þessu að kærandi missti rétt til bóta í 40 bótadaga skv. ákvörðun úthlutunarnefndar í nóvember 2002 vegna þess að hún sagði starfi sínu lausu án gildra ástæðna í skilningi 4. tölul. 5. gr. laga nr. 12/1997. Það er hlutverk vinnumiðlunar að miðla til atvinnuleitanda, sem þiggja bætur samkvæmt lögum um atvinnuleysistryggingar, störfum sem vinnuveitendur hafa tilkynnt að laus séu. Er gert ráð fyrir því að vinnumiðlun velji af atvinnuleysisskrá þá einstaklinga sem hún telur koma til greina í slík störf. Ákvörðun vinnumiðlunar um að afhenda bótaþega tiltekið atvinnutilboð felur annars vegar í sér það mat vinnumiðlunar að hann teljist hæfur miðað við fyrirliggjandi upplýsingar frá vinnuveitanda til að taka starfinu og hins vegar kvöð á bótaþega að sinna því tilboði án frekari fyrirvara.
3.
Samkvæmt atvinnutilboði frá vinnumiðlun dags. 13. júní 2003 var kæranda boðið starf í einn mánuð við heimilishjálp hjá X Grafarvogi. Kærandi er móðir tveggja barna á leikskólaaldri. Samkvæmt upplýsingum móður er annað barnið á leikskóla og hitt hjá dagmóður. Leikskólar á höfuðborgarsvæðinu voru yfirleitt lokaðir í 4 vikur í sumar eins og oft áður á sumrin. Haft var samband við verkefnastjóra hjá X sem staðfesti að kæranda hafi verið boðin vinna í sumarafleysingum í einn mánuð á sumarlokunartíma leikskóla.
4.
Ekki verður talið að skortur á dagheimilisplássi á venjulegum dagvinnutíma, þ.e. frá kl. 08:00 til 17:00 eða 09:00 til 18:00, geti ekki verið gild ástæða í skilningi 4. tölul. 5. gr. laga um atvinnuleysistryggingar. Á það er bent að þetta er sá dagvinnutími sem bótaþegar verða að vera reiðubúnir að vinna á og geta þeir því ekkihafnað slíkum störfum sem til þeirra er miðlað af vinnumiðlun er falla innan þessara tímamarka. Að sama skapi geta umsækjendur um atvinnuleysisbætur ekki borið fyrir sig að þessi vinnutími hafi ekki hentað þeim og þeir af þeim sökum sagt starfi sínu lausu. Í báðum tilvikum geta einstaklingar ekki borið fyrir að skortur á dagheimilisplássi hafi ráðið ákvörðun þeirra um að hafna starfa eða segja upp starfi. Þá er einnig á það að líta að vandamál er varða skipan dagheimilismála í Reykjavík verða ekki leyst af Atvinnuleysistryggingasjóði.
Það er þó mat úrskurðarnefndarinnar að með tilliti til þessara sérstöku aðstæðna sé ekki réttmætt að láta kæranda sæta ótímabundinni niðurfellingu bóta. Með tilliti til þess að kæranda var aðeins boðið tímabundið starf á þeim tíma sumarlokun leikskóla stendur yfir og aðeins var um eins mánaðar starf að ræða hefði svæðisvinnumiðlun fremur átt að beina starfstilboði þessu til annars atvinnuleitanda. Ákvörðun úthlutunarnefndar um ótímabundna niðurfellingu bóta kæranda er því felld úr gildi. Rétt þykir þó að kærandi sæti 40 daga niðurfellingu bótaréttar. Árkvörðun úthlutunarnefndar um ótímabundna niðurfellingu bótaréttar kæranda er felld úr gildi, í staðinn komi 40 daga niðurfelling bótaréttar.
Úrskurðarorð:
Ákvörðun úthlutunarnefndar atvinnuleysisbóta nr. 1 fyrir höfuðborgarsvæðið frá 17. júlí 2003 um ótímabundna niðurfellingu bótaréttar K er felld úr gildi. Í staðinn verði hún látin sæta 40 daga niðurfellingu bótaréttar.
Úrskurðarnefnd atvinnuleysisbóta
Þuríður Jónsdóttir
formaður
Árni Benediktsson Benedikt Davíðsson
Til baka